Het wordt gezien als een echte wending in het denken over kanker, en nu is het volgens het grootste wetenschapsblad Science ‘Breakthrough of the Year’: kanker-immunotherapie. Daarbij wordt niet de tumor aangepakt, maar wordt het imuunsysteem van de patiënt zodanig opgepept dat het lichaam die tumor zelf aanvalt.
Volgens de redactie van het vooraanstaande Amerikaanse wetenschappelijke tijdschrift is de nieuwe techniek meer dan een mooie belofte. Er worden daadwerkelijk patiënten mee genezen, of langer mee in leven gehouden. Science maakt vandaag zijn jaaroverzicht bekend.
Het tijdschrift noemt tevens de manier waarop de doorbraak is gerealiseerd leerzaam. De oorsprong van de nieuwe methoden ligt niet in de kankerwereld, maar in werk uit de jaren tachtig uit de vorige eeuw van Franse immunologen. Grote farmaceuten zagen er lang niks in, een klein bedrijfje in Princeton pikte het op. Pas toen dat succes boekte, kocht farmagigant Bristol-Myers Squibb het kleine Medarex op en volgde de klinische doorbraak.
'Leerzaam in een tijd dat men liefst meteen uit ieder biologisch inzicht een levensreddend medicijn haalt', aldus de Science-redactie.
Die kiest in zijn jaaroverzicht verder voor nieuwe technieken om in levende cellen aan de genen te knutselen, voor een methode om hersenweefsel doorzichtig te maken voor onderzoek, en voor experimenten waarmee via stamcellen werkende mini-organen kunnen worden gekweekt.
Ook het klonen van menselijke cellen lukte voor het eerst in 2013. Andere doorbraken volgens Science zijn de vondst, met de Amerikaanse Fermi-telescoop, van protonen die uit een ontploffende ster worden geslingerd, en een nieuw type zonnecellen, die geen duur silicium vergen maar keramische kristallen.
Ook de rol van slaap en de cruciale functie van bacteriën in het menselijk lichaam staan in de top-10 .
Tips voor 2014 heeft Science ook. Spookdeeltjes uit het heelal, neutrino's, worden hot, nu een aantal detectoren in bedrijf is genomen, onder meer in het Zuidpoolijs. Daarnaast zal volgens het blad van steeds meer patiënten een genenkaart worden gemaakt voor behandeling. En in elk geval in de VS worden veel dierproeven met chimpansees stopgezet.